Beckenbauer'in gölgesinde: Velibor Vasoviç

Vasoviç, modern liberonun icadı konusunda Beckenbauer'in sadece bir adım gerisindeydi...

Modern liberonun mucidi denince akla Beckenbauer'ın ismi gelir. Çok normaldir, Kayzer libero sözcüğünü "süpürücü" anlamından çıkarıp oyunu yönlendiren ve ofansa katkıda bulunan bir kavram hâline getirmiştir. O kadar iyi oynamış, o kadar göz önünde olmuştur ki, bu pozisyonu yeni tanımıyla onun meşhur ettiği inkâr edilemez. 

Rinus Michels ise kendi yazdığı "Teambuilding" adlı kitapta; modern futbolda, şimdiki antrenörlerin yeni hiçbir şey icat etmediğini söyler. Ona göre, herhangi birine yepyeniymiş gibi gelen bir fikrin, oyunun tarihi boyunca herhangi bir antrenör tarafından düşünülüp uygulanmamış olması neredeyse imkânsızdır. Futbolda icat olarak andığımız şeyler, aslında yıllarca süregelen bir gelişimin, zirveye ulaştığı tepe noktalarından ibarettir. Bu anlamda evet, Beckenbauer modern liberonun mucididir fakat ondan 6 yaş büyük olan Velibor Vasoviç'e de biraz kredi vermek gerekir...

ÇOCUKLUKTAN GELEN AZİM

Abdullah Gegiç yönetimindeki Partizan'la Şampiyon Kulüpler Kupası finali oynayan, Ajax ile kupaya uzanan bir oyuncu Vasoviç. Sık sık orta sahaya kaynayan, pozisyon alışıyla ve taktiksel bilgisiyle bilinen bir libero. Fakat Vasoviç'i önplana çıkaran en önemli özelliklerinden biri de azmi. Bunu, belki biraz da çocukluğundan gelen mücadeleciliğine bağlayabiliriz.

II. Dünya Savaşı'nın hemen öncesinde doğmuş, Yugoslavya'nın Nazi işgali altına girişini görmüştü. Çok fakirlik çekmişti. Bu sırada ağabeyleri Tito'nun Partizanları'na katılmış, babasıysa Naziler tarafından tutuklanmış ve dört yıl esir hayatı yaşamıştı. Bu yüzden Belgrad'a amcasının yanına taşındılar ve onun evinde kaldılar uzun bir süre. Her şey Vasoviç'in burada Belgrad Jimnastik Okulu'na girişiyle başladı. Eğitimine devam ederken de Novi Belgrad'ta futbol oynamaya başladı çünkü.

Bu sırada ünlü Partizan genç takım antrenörü Florijan Matekalo, 15 yaşındayken Vasoviç'i fark etti, 18 yaşındaykense as takımın kadrosuna aldı. Beş sezon boyunca başarıyla forma giydi Yugoslav savunmacı. "Matekalo'nun Çocukları" denilen bu jenerasyon Partizan'ı 3 kere üst üste şampiyon yaparken, Vasoviç de Yugoslavya Milli Takımı'nda oynamaya başladı.

YARIM SEZONLUK KIZILYILDIZ MACERASI

1963 yılındaysa garip bir şey oldu. Her şey iyi gidiyordu Partizan'da ama birden olan oldu ve Vasoviç, Kızılyıldız'a imza attı sözleşmesini yenilemeyerek. Onun Kızılyıldız'a transferi aslında Yugoslavya'daki "General Kulüp Başkanları" dönemini bitiren ateşi yaktı. Yılın başında kendine önerilen parayı beğenmediği için ezeli rakip Kızılyıldız'a transfer oldu Vasoviç. Jusufi ile beraber kontratları bitmesine rağmen Partizan Jusufi için paraları dökmüştü. Vasoviç'in amcasıysa kulüp yönetiminde olduğu için ayrılmayacağını düşünmüşler ve az para teklif etmişlerdi.

Vasoviç düşman kardeşe imzayı attıktan sonra telefonu hiç susmadı. Partizan Başkanı General Ilija Radakoviç, iki katı para teklif etse de imzalar atılmıştı artık. Bu arada ölüm tehditleri alıyordu. Telefonu susmuyor, mektupların ardı kesilmiyordu. Bu mektuplardan birinde bir subay, onu maç sırasında keskin nişancı tüfeğiyle vuracağını bile söylemişti. Kızılyıldız'da düzenli olarak oynamaya başladıysa da Partizan'ın ısrarları sürdü. Başkan Radakoviç rövanşı almaya niyetliydi. Kızılyıldız'da yarı sezon oynadıktan sonra Vasoviç'in aklını çeldi General...

RADAKOVİÇ VS. NENEZİÇ

Devre arasından sonra Kızılyıldız ona bir daha forma vermedi Vasoviç'e. Bu sırada o da Partizan'la antrenmanlara çıksa da haliyle resmi maçlarda forma giyemedi. Bu sorunu yine siyasiler çözdü ve Partizan'a geri döndü Vasoviç. Fakat bu herkesin onu kapıda beklediği, kucak açtığı anlamına gelmiyordu. General Radakoviç ve karşısındaki Mirko Neneziç arasındaki güç mücadelesi eş zamanlı olarak sürüyordu. Neneziç de bir başka General olan Radojica Neneziç'in kardeşiydi. Takım Radakoviç'çiler, Neneziççiler ve tarafsızlar olarak üçe ayrılırken, Rakadoviççilerin başında Vasoviç, Neneziççiler başındaysa hoca Atanaçkoviç ve Jusufi vardı. Bu ayrılık sebebiyle Neneziççiler deplasmana gitmeyince, olay Tito'nun kulağına kadar gitti ve sonunda sivil bir başkan seçilmesine sebep oldu. Sivil başkan yeni bir başlangıç oldu bir süreliğine, takımın başına geçen Abdullah Gegiç de Partizan'ı şampiyon Kulüpler Kupası finaline kadar çıkardı ama takım finalde Real Madrid'e kaybetti.

AJAX'LA KUPALARA

Gegiç Fenerbahçe'nin yolunu tutarken, Vasoviç de aynı sene Ajax'ın yolunu tuttu. Partizan'da yaşananlar sebebiyle huzuru yoktu. 66-67 sezonundan itibaren Hollanda'ya geldiği gibi Michels'in kadrosuna yerleşti. Takımı üst seviyeye çıkaran bir transferdi onunki. Defansı organize etti. Hem sık sık orta sahaya kaynadı hem de sarkık libero gibi üçlü defansın arkasını topladı. Sık sık Michels'le birlikte taktik tartışmalar yaptılar. Michels bu durumdan şikayetçi olmanın aksine, oldukça mutluydu. Vasoviç; "Michels beni son adam olarak da görmek istiyordu. Bu ofansif bir şekilde oynamak içindi. Bunu ben önermiştim. Michels ile birlikte o agresif; ofansif defans stilinin mimarı olduk" diyor. Onunla röportaj yapan yazar Jonathan Wilson ise "Kibirli biriydi. Fazla iddialı olsa da Vasoviç'in yeni bir defans stilini geçerli kıldığı da konusundaki payında hakkı vardr" diyor.

Takım 1969 yılında Şampiyon Kulüpler Kupası'nda final oynarken de 1971 yılında Panathinaikos karşısında kupayı alırken de takımın kaptanlığını o yapıyordu Ajax'ta. Fakat deniz seviyesinin altındaki Hollanda'da, astımlı biri olmak yaş ilerledikçe daha da zor oldu. Bu yüzden kupayı kaldırdığı günlerden hemen sonra futbolu bıraktı Vasoviç.

Futbolu bırakır bırakmaz Partizan'ın başına geçtiyse de kariyeri boyunca sadece Kızılyıldız'la şampiyonluk elde etti. Kaderin cilvesi mi desek şimdi buna?

Doğum ve ölüm tarihi: 3 Ekim 1939 / 4 Mart 2002
Ülke: Yugoslavya (32 milli maç, 2 gol)
Pozisyon: Libero
Öne çıkan özellikler: Taktik bilgi, azim, pozisyon alma
Boy: 1.80 cm
Oynadığı takımlar: Novi Belgrad (Alt.) (55-58), Partizan (58-63), Kızılyıldız (63-64)
Partizan (64-66), Ajax (66-71), Yugoslavya Milli Takımı (61-66)
Goller: 319 maç, 25 gol

Share on Google Plus

About Unknown

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.